St STANISLAUS VAN KRAKAU .
(St Stanislas, St Stanislaw, St Stanislao)
Feestdag : 7 mei (soms ook 11 april)
Leven en legende :
Stanislas werd op 26 juli 1030 geboren in Szczepanow in het bisdom Krakau in Polen. Zijn ouders waren al dertig jaar kinderloos en net op het moment dat zij alle hoop op een kind hadden opgegeven werd hun zoon geboren. Dat "godsgeschenk" was voor hen de reden waarom zij de jongen vanaf zijn geboorte toewijdden in het dienen van God.
Als volwassene ging hij studeren in Gnesna, de eerste universiteit van het koninkrijk en daarna naar deze van Parijs. Na zeven jaar keerde hij terug naar huis en bij het overlijden van zijn ouders bepaalde hij dat zijn erfenis ten goede moest komen aan de armen.
Hij werd door Lambert Zula bisschop van Krakau tot priester gewijd en tot zijn vicaris generaal aangesteld. Na de dood van Zula werd hij diens opvolger als bisschop. Op dat ogenblik was koning Beleslaw II ook spottend genoemd Smily de Stoute of de Wrede, druk bezig de kerk de duivel aan te doen door zich niet te gedragen als een koning, hij trad heel wreed op in de gebieden die hij veroverd had, hield zich niet aan de huwelijkheids trouw, versierde meerdere adellijke dames en leidde een losbandig leven.
Terwijl de meeste bisschoppen dit tandenknarsend aanzagen riep Stanislas de koning op het matje en wees hem stoutmoedig op zijn wandaden.
De koning deed het voorkomen of hij berouw had maar herviel al vlug in zijn liederlijk leven.
Hij ontvoerde de vrouw van een edelman, hield haar met geweld vast en kreeg bij haar meerdere kinderen. Omdat hij zijn bandeloosheid niet wilde laten varen werd hij door Stanislas geëxcommuniceerd.
Moest de koning toch nog in een kerk komen dan wilde Stanislas dat die kerk zou worden afgebroken.
Van toen af probeerde Boleslaw II het Stanislas heel moeilijk te maken .
Telkens Stanislas ergens een kerk wilde laten bouwen moest hij kunnen bewijzen dat hij de grond rechtmatig had verkregen.
De ruzie tussen die twee werd alsmaar groter en omdat Stanislas de excommunicatie niet wilde herroepen beval Boleslaw II zijn garde hem te vermoorden. Ze werden echter getroffen door zo’n grote eerbied voor Stanislas dat niemand het durfde doen.
Hierop greep de koning zelf zijn zwaard en doodde Stanislas.
Dat gebeurde tijdens een misviering in een kleine St Michael kapel van Szczepanow in 1079.
Soldaten hakten zijn lichaam verder in stukken en verspreidden het over de velden. Adelaars echter zouden de stukken bewaard hebben totdat de kanunniken van de kathedraal ze konden verzamelen en Stanislas konden begraven.
In 1088 werd het lijk opgegraven en naar de kathedraal van Krakau gebracht. In 1253 werd hij door paus Innocentius IV heilig verklaard.
Patroon van Polen, van Krakau
Aanroepen :
bij gevechten, door soldaten in de strijd.
Afbeelding en attributen :
- - met bisschopsstaf en mijter een boek en een zwaard in de hand
- - terwijl hij voor het altaar de doodsteek ontvangt
- - als naakt lichaam bewaakt door adelaars
- - met de palmtak
- - soms zit aan zijn voeten een kleine man, deze heet Piotrowin en zou door Stanislas tot leven gewekt zijn om ten overstaan van koning Boleslaw II te bewijzen dat Stanislas een stuk land waarop hij een kerk wilde bouwen rechtmatig verkregen had.
Weerspreuken :
• Als het regent op Sint Stanislas, liggen de patatten in een plas.
• Met Sint Stanislas aan de stond, komen de aardappelen uit de grond.
• Bewolkte hemel op Sint Stanislas, dan zult je hebben in de zomer heel veel gras.
Bronnen :
• "Heiligen Levens" Aloban Butler, uitg Rebo productions, Londen 1995
• "De heiligen" Stijn van der Linden uitg Contact, Antwerpen, 1999
• "Dagkalender van alle heiligen" Ghislain Truyens, Romain Rutten, uitg Book & Media publishing, Deurne, 2001
• "Wikipedia, Stanislaus van Krakau"
Tekst: Johan P.